Κέλσος

Όνομα ιστορικών προσώπων. 1. Κ. Αύλος Κορνήλιος (1ος αι. μ.Χ.). Ρωμαίος γιατρός και συγγραφέας. Είναι πιθανό ότι έκανε χειρουργικές επεμβάσεις, υπόθεση που ενισχύεται από τις περιγραφές που κάνει στα βιβλία του για εγχειρήσεις και εργαλεία με λεπτομέρειες οι οποίες προϋποθέτουν ειδική γνώση. Το κυριότερο έργο του τιτλοφορείται De re medicina (Η ιατρική τέχνη), στο οποίο περιγράφει με σαφήνεια και καθαρότητα τις μεθόδους της αρχαίας ιατρικής και της ιατρικής των χρόνων του. Το μέρος που αναφέρεται στην υγιεινή παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί προσφέρει πληροφορίες όσον αφορά την ιστορία της ελληνικής και ρωμαϊκής χημείας από την εποχή του Ιπποκράτη. Ο Κ., τον οποίο αποκαλούσαν «Κικέρωνα της ιατρικής», έγραψε επίσης πέντε βιβλία γεωπονίας καθώς και διάφορα άλλα βιβλία στρατιωτικού, φιλοσοφικού και νομικού περιεχομένου. 2. Κ. ο Αλεξανδρεύς (β’ μισό 2ου αι. μ.Χ.). Επικούρειος φιλόσοφος, με πλούσιες φιλοσοφικές και ιστορικές γνώσεις. Μελέτησε προσεκτικά την Αγία Γραφή και τα έργα των χριστιανών συγγραφέων, τα οποία επέκρινε με εξαιρετική σφοδρότητα, ενώ με το έργο του Αληθής λόγος επιτέθηκε κατά της χριστιανικής διδασκαλίας. Άσκησε επίσης έντονη πολιτική και κοινωνική πολεμική. Κατηγόρησε τους αντιπάλους του ότι με την απόσπασή τους από την κοινωνική ζωή και τα καθήκοντά τους ως πολιτών υπονόμευαν την ίδια την υπόσταση της αυτοκρατορίας, και μάλιστα τη στιγμή που οι βάρβαροι απειλούσαν τα ρωμαϊκά σύνορα. Το έργο του K., που γράφτηκε μεταξύ 178 και 180, έχει χαθεί, αλλά έγινε δυνατή μια αποκατάσταση του περιεχομένου του από τα αποσπάσματά του που παραθέτει ο Ωριγένης, για να τα ανασκευάσει καλύτερα στο έργο του Κατά Κέλσου.